17.05.2021

18.05.2021

Temat: Krzywe rozpuszczalności

 

10.05.2021

11.05.2021

Temat: Rodzaje roztworów

 

26.04.2021

Temat; Woda - właściwości i rola w przyrodzie

27.04.2021

Temat: Woda jako rozpuszczalnik

 

19.04.2021

Temat: Powtórzenie wiadomości  z działu: Łączenie się atomów. Równania reakcji chemicznych. 

12.04.2021

13.04.2021

Temat: Obliczenia stechiometryczne

29.03.2021

Temat: Prawo zachowania masy

 

22.03.2021

23.03.2021

Temat: Równania reakcji chemicznych

 

8.03.2021

9.03.2021

Temat; Stosunek masowy, skład  procentowy pierwiastków w związku chemicznym.

 

1.03.2021

2.03.2021

Temat: Wartościowość pierwiastków chemicznych

 

22.02.2021

Temat: Wpływ rodzaju wiązania na właściwości związku chemicznego

23.02.2021

Temat: Odczytywanie wzorów i symboli chemicznych

 

8.02.2021

9.02.2021

Temat: Wiązanie jonowe

2.02.2021

4.02.2021

Temat: Wiązanie kowalencyjne

26.01.2021

Temat: Sprawdzian wiadomości z działu  "Atomy i cząsteczki"

28.01.2021

Temat: Poprawa i omówienie sprawdzianu

18.01.2020

Temat: Budowa atomu – ćwiczenia utrwalające

19.01.2020

Temat: Podsumowanie działu „ Atomy i cząsteczki”

 

21.12.2020

Temat: Zależność między budową atomu pierwiastka chemicznego a jego położeniem w układzie okresowym.

 

22.12.2020

Temat:  Święta z chemicznego punktu widzenia.

 

14.12.2020

Temat: Izotopy

 

Podręcznik str. 91

 

Izotopy -  atomy tego samego pierwiastka chemicznego różniące się między sobą liczbą neutronów w jądrze.

Izotopy wodoru:

 

15.12.2020

Temat: Układ okresowy pierwiastków chemicznych

Podręcznik str. 95

 

Twórcą układu okresowego ( 1869)  jest D. Mendelejew.

 

Układ okresowy pierwiastków chemicznych zbudowany jest z :

• Okresów
• Grup

 

Okresy stanowią pionowe rzędy w układzie okresowy pierwiastków chemicznych, jest ich 7. W okresie wartość liczby atomowej zwiększa się  od lewej do prawej strony.  Właściwości chemiczne pierwiastków chemicznych zmieniają się stopniowo w okresie.

Nr. okresu wskazuje liczb powłok elektronowych.

 

Grupa to pionowa kolumna układu okresowego pierwiastków chemicznych. Grup jest 18.

Grupy główne: 1-2 oraz 13-18

Grupy poboczne: 3-12

Nazwy grup tworzy się od  nazw pierwiastków chemicznych, które zajmują w nich pierwsze miejsce. Wyjątkiem jest grupa  pierwsza.

• Grupa 1 – litowce 
• Grupa 2 – berylowce 
• Grupa 13 - borowce
• Grupa 14  – węglowce
• Grupa 15  – azotowce 
• Grupa 16 – tlenowce 
• Grupa 17  – fluorowce 
• Grupa 18  – helowce (gazy szlachetne)

 

Pierwiastki, które znajdują się w tej samej grupie mają podobne właściwości.

Numer grupy wskazuje liczbę elektronów walencyjnych.

Pierwiastki chemiczne grup 1. i  2. mają liczbę elektronów walencyjnych w atomie pierwiastka równą numerowi grupy.

Pierwiastki gr. 1 mają jeden elektron walencyjny, pierwiastki gr. 2 mają 2 elektrony walencyjne.

 Pierwiastki chemiczne grup 13-18 mają liczbę elektronów walencyjnych w atomie pierwiastka równą numerowi grupy pomniejszonej o 10.( wyjątek stanowi hel). Np. glin znajduje się w 13 gr i ma 3  elektrony walencyjne, ponieważ nr gr. 13 - 10 =3.  Jod ma 7 elektronów walencyjnych ( nr gr. 17-10 =7)

 

Prawo okresowości: Właściwości pierwiastków chemicznych, uporządkowanych zgodnie ze zwiększająca się liczbą atomową (Z), powtarzają się okresowo.

Z układu okresowego można odczytać  informacje o pierwiastku chemicznym, m.in:

• Nazwa pierwiastka chemicznego
• Symbol pierwiastka chemicznego
• Liczna atomowa ( liczba protonów i elektronów)
• Liczba masowa
• Numer grupy ( liczba elektronów walencyjnych)
• Numer okresu ( liczba powłok elektronowych)
• Elektroujemność
• Czy pierwiastkiem jest metalem czy niemetalem

Przykład:

Uzupełnij tabelkę odczytując informację o pierwiastku chemicznym – azot. Skorzystaj  z układu okresowego.

 

Nazwa pierwiastka chemicznego	azot
Symbol pierw. chem.	N
Liczba atomowa	7
Liczba protonów	7
Liczba elektronów	7
Liczba masowa	14
Nr grupy	15
Liczba elektronów walencyjnych	5
Nr okresu	2
Liczba powłok elektronowych	2
Metal czy niemetal	niemetal

 

Korzystając z układu okresowego pierwiastków chemicznych wykonajcie ćwiczenie 1,2 str. 55 z zeszytu ćwiczeń.

 

 

7.12.2020

10.12.2020

 

Temat: Budowa atomu

 

Podręcznik str. 84-90

Zapoznajcie się z poniższymi informacjami dotyczącymi budowy atomu.

 

Atom zbudowany jest z;

• Jądra atomowego
• Powłok elektronowych

 

Jądro atomowe

Jądro atomu ma ładunek  dodatni.

 W skład jądra wchodzą; 

• Protony( p⁺ ), które maja ładunek dodatni
• neutrony( n⁰ ), które mają ładunek neutralny.

Protony i neutrony nazywane są nukleonami

Zapoznajcie się z rysunkiem pt. Budowa atomu znajdującym się w załącznikach.

 

Powłoki elektronowe

Znajdą się one w różnych odległościach od jądra atomowego, utworzone są przez poruszające się elektrony (e^- ). 

Elektrony to cząstki, które mają ładunek ujemny.

Jest 7 powłok elektronowych.

 

 

powłoka K jest pierwsza od jądra, znajduje się na niej 2 elektrony
powłoka L jest druga od jądra, znajduje się na niej 8 elektronów
powłoka M jest trzecia od jądra, znajduje się na niej 18 elektronów
powłoka N jest czwarta od jądra, znajduje się na niej 32 elektrony
powłoka O jest piąta od jądra znajduje, się na niej 50 elektronów
powłoka P jest szósta od jądra znajduje, się na niej 72 elektrony
powłoka Q jest siódma od jądra znajduje, się na niej 98 elektronów

Jądro atomowe wraz z pierwszą powłoką (K)  stanowi rdzeń atomowy

Powłoka najbardziej oddalona od jądra atomowego to powłoka walencyjna. Znajdują się na niej elektrony walencyjne.

 

Określanie liczby protonów, elektronów i neutronów w atomie pierwiastka chemicznego.

Zapoznajcie się z rysunkiem pt.  Protony, elektrony, neutrony znajdującym się w załącznikach.

 

30.11.2020

Temat:  Atomy i cząsteczki – składniki materii.

Podręcznik str. 78

Przypomnij sobie na czym polega zjawisko dyfuzji i gdzie to zjawisko występuje.

 

Założenia teorii atomistyczno - cząsteczkowej Johna Daltona:

• atom jest najmniejszą cząstką pierwiastka chemicznego, która ma wszystkie cechy tego pierwiastka.
• atomy tego samego pierwiastka są identyczne pod względem masy i rozmiarów
• atomy maja kształt kulisty
• pierwiastek chemiczny jest zbiorem takich samych atomów
• atomy łączą się, tworząc cząsteczki
• związek chemiczny jest zbiorem takich samych cząsteczek

 

Masa atomu

Masę atomu wyrażamy w jednostkach masy atomowej u  ( unit)

1u =  jedna dwunasta masy  atomu węgla

1u = 0,166 * 10^-23 g

1g = 6,02 * 10²³ u

Proszę z zeszytu ćwiczeń wykonać ćwiczenie 1,2,3 str. 43

 

3. 12. 2020

Temat: Masa atomowa, masa cząsteczkowa

 

Podręcznik str. 81

 

Masa atomowa - masa atomu wyrażona w jednostkach masy atomowej (u)

Odczytujemy ją z układu okresowego pierwiastków chemicznych i podajemy po zaokrągleniu do liczby całkowitej.

 

Masa atomowa berylu m_Be  =  9u

Masa atomowa siarki m_S  =  32u

Masa atomowa fluoru  m_F  =  19u

Masa atomowa tlenu m_O  =  16u

 

Masa cząsteczkowa – masa cząsteczki wyrażona w jednostkach masy atomowej (u).

Masę cząsteczkową oblicza się sumując masy atomowe wszystkich atomów pierwiastków chemicznych wchodzących w skład cząsteczki.

 

Masa cząsteczkowa cząsteczki tlenu O₂    

m _O2    = 2 * m_O = 2 * 16u  = 32 u

Masa cząsteczkowa związku chemicznego o wzorze Na₂S  

    m_Na2S   = 2*m_Na   +   m_S  =  2* 23u + 32u = 46u + 32u = 78 u

Masa cząsteczkowa związku chemicznego o wzorze H₂SO₄

  m _H2SO4 =  2*m_H  +  m_S + 4*m_O   = 2* 1u + 32u + 4*16u=  2u + 32u + 64u  =  98u

 

Wykonajcie z zeszytu ćwiczeń ćwiczenie 2 str. 46 oraz ćwiczenie 5 a,b,c str. 47.

 

23.11.2020

Temat: Sprawdzian wiadomości z działu: Składniki powietrza i rodzaje przemian, jakim ulegają

 

24.11.2020

Temat: Omówienie i poprawa sprawdzianu

 

16.11.2020

Temat:  Rodzaje reakcji chemicznych.

Poznaliśmy :

• Reakcje analizy
• Reakcje syntezy
• Reakcje wymiany

 

Biorąc pod uwagę towarzyszący reakcjom chemicznym efekt energetyczny  wyróżniamy :

• Reakcje egzoenergetyczna
• Reakcja endoenergetyczna

 

Reakcje egzoenergetyczna  -  reakcja chemiczna przebiegająca z wydzieleniem energii  np. cieplnej, świetlnej, akustycznej

Np.  tlen + magnez →  tlenek magnezu  +  energia

              

Reakcja endoenergetyczna – reakcja chemiczna do której przebiegu konieczne jest stałe dostarczanie energii.

Np.  tlenek rtęci (II)  + energia  →  tlen + rtęć

 

ZAPAMIĘTAJ  !!!

  EGZO  -  energia  wychodzi   Z…         ENDO  -  energia wchodzi  DO…

 

REAKCJA SPALANIA

Reakcja spalania  -  gwałtowana reakcja chemiczna przebiegająca z wydzieleniem światła i ciepła 

Proszę z zeszyty ćwiczeń wykonać ćwiczenie 1, 2 str. 39   3 i 4 str. 40

17.11.2020

Temat:  Powtórzenie wiadomości z działu II

 

Proszę zapoznać się z posumowaniem działu pt. "Składniki powietrza i rodzaje przemian jakim ulegają" z podręcznika str. 74-75.

 

9.11.2020

Temat: Wodór

Proszę zapoznać się z tematem z podręcznika str. 63-65 oraz z informacjami o wodorze z

e-podrecznika    https://epodreczniki.pl/a/wodor/DYYLSQ0o4

 

10.11.2020

Temat:  Zanieczyszczenia powietrza.

Przeczytaj temat z podręcznika str. 66 -71  oraz zapoznaj się  z informacjami z

e-podrecznika  https://epodreczniki.pl/a/zanieczyszczenia-powietrza/D5txt358T

1. Źródła  (naturalne i antropogeniczne)  i  przyczyny zanieczyszczeń powietrza.
2. Rodzaje zanieczyszczeń powietrza wyróżniane ze względu na stan skupienia.
3. Dziura ozonowa, kwaśne opady, smog, efekt cieplarniany.
4. Skutki zanieczyszczeń powietrza.
5. Jak chronić powietrze przed zanieczyszczeniami?

Proszę pod tematem lekcji wypisać naturalne i antropogeniczne (sztuczne) źródła zanieczyszczeń powietrza oraz wymienić skutki zanieczyszczeń powietrza.

 

2.11.2020

Temat: Tlenek węgla (IV)

Proszę przeczytać temat z podręcznika str. 58-61.

Zwróć uwagę na:

• Obieg tlenu i tlenku węgla w przyrodzie
• Otrzymywanie tlenku węgla (IV)
• Właściwości tlenku węgla(IV)
• Zastosowanie tlenku węgla (IV)

Proszę w zeszycie ćwiczeń wykonać ćwiczenie 1 i 2 str. 33

 

3.11.2020

Temat: Reakcje wymiany

 

REAKCJA WYMIANY- reakcja chemiczna w której  z kilku substratów powstaje kilka produktów 

Kilka substratów   →  kilka produktów

Przykład :

 

    zw. chemiczny                        pierwiastek chem.          zw. chemiczny           pierwiastek chem .

Tlenek magnezu             +               glin         →            tlenek glinu          +                magnez 

                                substraty                                                                  produkty

 

 

 

 

26.10.2020

Temat:  Własciwości i zastosowanie tlenu.

27.10.2020

Temat: Reakcje analizy i syntezy.